➢ Τι είναι η ενδομητρίωση;
Πρόκειται για μία από τις συνηθέστερες αιτίες ανεξήγητης υπογονιμότητας και αφορά την ανάπτυξη του
ενδομητρικού ιστού (που φυσιολογικά υπάρχει μόνο μέσα στη μήτρα) εκτός αυτής – συνήθως στην κοιλιά
αλλά και αλλού, όπως στο διάφραγμα, στην ουροδόχο κύστη, στο έντερο, στον πνεύμονα κ.α.
Είναι μια καλοήθης πάθηση που συνήθως ανιχνεύεται τυχαία και που σπανίως εμφανίζει κλινικά
συμπτώματα. Μόνο ορισμένες μορφές ενδομητρίωσης εμφανίζουν κλινικά συμπτώματα.
Η ενδομητρίωση περιλαμβάνει διάφορες κλινικές μορφές όπως:
- επιφανειακή ενδομητρίωση
- κύστες ενδομητρίωσης
- εν τω βάθει ενδομητρίωση
- μια ειδική μορφή ενδομητρίωσης αποτελεί επίσης η αδενομύωση
- ➢ Ποια είναι τα συμπτώματα;
a) πυελικός πόνος
b) πόνος στην περίοδο
c) πόνος στην επαφή
d) διαταραχές στις εντερικές κενώσεις
e) υπογονιμότητα
f) οσφυαλγία
g) επώδυνη εξέταση πυέλου - ➢ Αίτια:
Έρευνες έχουν δείξει ότι υπάρχει ένας προδιαθεσικός γενετικός παράγοντας στη γυναίκα, ο οποίος μετά
την εφηβεία ενεργοποιεί μια σειρά από ορμονικά, ανοσολογικά και βιοχημικά γεγονότα, που έχουν ως
αποτέλεσμα τη δημιουργία αυτών των βλαβών. Ίσως σε αυτά να προστίθενται και περιβαλλοντολογικοί
λόγοι, που πολλές φορές ενισχύουν τη γενετική προδιάθεση του ατόμου.
O μηχανισμός, μέσω του οποίου η ενδομητρίωση οδηγεί σε υπογονιμότητα, είναι πολυπαραγοντικός
➢ Ενδομητρίωση και υπογονιμότητα:
Η ενδομητρίωση θεωρείται μία από τις τρεις κύριες αιτίες της γυναικείας υπογονιμότητας. Σύμφωνα με
την Αμερικανική Εταιρεία Αναπαραγωγικής Ιατρικής, η ενδομητρίωση μπορεί να βρεθεί στο 24 έως 50%
των γυναικών που παρουσιάζουν υπογονιμότητα. Σε ήπιες έως μέτριες περιπτώσεις, η υπογονιμότητα
μπορεί να είναι προσωρινή. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η λαπαροσκοπική χειρουργική επέμβαση για την
αφαίρεση συμφύσεων, κύστεων και ουλώδους ιστού μπορεί να αποκαταστήσει τη γονιμότητα.Σε άλλες
περιπτώσεις – ένα πολύ μικρό ποσοστό – οι γυναίκες μπορεί να παραμείνουν υπογόνιμες.Ο τρόπος με
τον οποίο η ενδομητρίωση επηρεάζει τη γονιμότητα δεν είναι σαφώς κατανοητός. Πιστεύεται ότι ο
ουλώδης ιστός από την ενδομητρίωση μπορεί να επηρεάσει την απελευθέρωση του ωαρίου από την
ωοθήκη και την μεταφορά του μέσα από τη σάλπιγγα στη συνέχεια.
Άλλοι μηχανισμοί που πιστεύεται ότι επηρεάζουν τη γονιμότητα περιλαμβάνουν αλλαγές στο πυελικό
περιβάλλον, που έχουν ως αποτέλεσμα την εξασθένιση της εμφύτευσης του γονιμοποιημένου ωαρίου.
➢ Αντιμετώπιση:
Η θεραπευτική αγωγή σε συμπτωματική ενδομητρίωση προσβλέπει κυρίως στην ανακούφιση από τα
συμπτώματα και όχι τόσο στην εξάλειψη της νόσου, όπως επίσης και στη μείωση της πιθανότητας
υποτροπών ή εξέλιξης της πάθησης.Ακόμη και σε περίπτωση αποτελεσματικής θεραπείας, στο 20% των
ασθενών η ενδομητρίωση μπορεί να υποτροπιάσει και να εμφανιστεί με την ίδια μορφή που αρχικά
διαγνώστηκε ή με κάποια άλλη μορφή.
Η αντιμετώπιση μπορεί να γίνει:
- με φάρμακα που διακόπτουν την ορμονική διέγερση του ενδομητρίου
- με χειρουργική αφαίρεση ταυτόχρονα με την διαγνωστική λαπαροσκόπηση με στόχο την
εξάλειψη και απομάκρυνση των εστιών ενδομητρίωσης από όλα τα σημεία όπου εντοπίζεται
(ιδιαίτερα σε περιπτώσεις υπογονιμότητας) - και συχνά με συνδυασμό και των δύο θεραπευτικών μεθόδων.
Η επιλογή της μεθόδου για τη θεραπεία ενδομητρίωσης εξαρτάται από παράγοντες όπως η ύπαρξη
υπογονιμότητας, η ηλικία της ασθενούς, καθώς και η βαρύτητα και η έκταση της νόσου. Η φαρμακευτική
αγωγή διαρκεί περίπου 3 μήνες. Όταν συνδυάζεται με χειρουργική επέμβαση (λαπαροσκόπηση) μπορεί
να διαρκεί μέχρι 6 μήνες.